Vũ Đình Ân: Hợp Xướng Truyện Kiều (3 chương)- chánh toà đà lạt

CHƯƠNG I: MỐI TÌNH ĐẦU

Đoạn A: Gia thế và tài sắc Nàng Kiều

Đoan B: Nàng Kiều gặp Kim Trọng

Đoạn C: Nàng Kiều đính ước với Kim Trọng

CHƯƠNG II:HỒNG NHAN BẠC PHẬN

Đoạn A: Nàng Kiều bán mình chuộc tội cha

Đoan B: Gặp Mã Giám Sinh - Vào lầu xanh lần 1

Đoạn C: Gặp Thúc Loan - Bi Hoạn Thư đày đoạ

Đoạn D: Gặp Giác Duyên Sư Trường

Đoan E: Gặp Bạc Hạnh - Vào lầu xanh lần II và gặp Từ Hải

Đoạn F: Gặp Quan Hồ Tôn Hiến

Đoạn G: Nàng Kiều nương nhờ cửa Phật

CHƯƠNG III: TÌNH CHỊ DUYÊN EM

Đoạn A: Kim Trọng kết duyên Thuý Vân

Đoan B: Muôn sư tại Trời

-------------------------------------------------------------

ĐÊM THƠ - NHẠC - HỢP XƯỚNG TRUYỆN KIỀU

TRONG DƯ ÂM 250 NĂM SINH NHẬT ĐẠI THI HÀO NGUYỄN DU.

Vào lúc 19 giờ tối thứ bảy 26/11/2016, tại hội trường nhà mục vụ Giáo xứ Chánh toà Đà Lạt đã diễn ra đêm thơ - nhạc - hợp xướng Truyện Kiều trong chuỗi kỷ niệm 250 năm ngày sinh đại thi hào Nguyễn Du.

Đây là một đêm thơ nhạc được chuẩn bị công phu, dàn dựng tỉ mỉ do Giáo xứ Chánh toà Đà lạt phối hợp với nhạc sĩ Vũ Đình Ân cùng nhiều đơn vị, cá nhân kết nối thực hiện. Dự khán có Đức cha An tôn Vũ Huy Chương - Giám mục Giáo phận, nhiều linh mục, tu sĩ, tu sinh giáo phận, giáo hạt Đà Lạt cùng đông đảo khán giả là giáo chức, giáo dân và những người mến mộ truyện Kiều. Khách mời, ngoài lãnh đạo MTTQ tỉnh Lâm Đồng, Sở VH TT và DL Lâm Đồng, đại diện Hội VH-NT tỉnh cùng nhiều đại diện cơ quan,ban ngành còn có thượng tọa Thích Viên Như, Phó trưởng ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Lâm Đồng, trụ trì chùa Linh Sơn.

Trung tâm của đêm nhạc là hợp xướng Truyện Kiều – Một trong các tác phẩm đầy tâm huyết của nhạc sĩ, tiến sĩ Vũ Đình Ân, hội viên Hội Nhạc sĩ Việt

Nam. Được biết, từ lâu nhạc sĩ đã nuôi lòng thực hiện bản hợp xướng này và sau gần hai năm miệt mài làm việc từ tháng 7/1997 đến tháng 5/1999, ông đã hoàn thành tác phẩm với hơn 175 trang nhạc gồm ba chương. Phần ca từ gồm 418 câu thơ có nội dung tiêu biểu trích từ truyện Kiều. Chương I có tên Mối tình đầu, kể về gia thế, tài sắc của Kiều, thuở ban đầu gặp gỡ và cuộc đính ước đẹp đẽ nhưng sau này đầy khổ đau với Kim Trọng. Chương II có tên Hồng nhan bạc phận, kể về thân phận long đong của Kiều qua nhiều nỗi đoạn trường, bắt đầu từ việc bán mình chuộc cha, gặp Mã Giám Sinh, sa vào tay Tú bà, Sở Khanh, Hoạn Thư.. đến nỗi “Thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần”. Chút hạnh phúc không được dài lâu sau khi được Từ Hải cứu vớt để rồi lại mắc mưu Hồ Tôn Hiến, đau khổ tột cùng đến độ phải gieo mình xuống sông Tiền đường quyên sinh, may nhờ vãi Giác Duyên cứu mạng. Chương III có tên Tình chị duyên em, nói đến việc nàng Kiều xe duyên Thúy Vân - em mình cho Kim Trọng và cảnh đoàn viên của Kiều với chàng Kim sau mười lăm năm lưu lạc.

Dẫn chương trình cho đêm nhạc là anh Nguyễn Đình Sỹ. Vẫn với lối dẫn dí dỏm cố hữu, trí nhớ tuyệt vời, tầm hiểu biết rộng, anh đã tài tình kết nối hài hoà các tiết mục với nhau và tạo mối giao lưu thân thiện giữa các nghệ sĩ biểu diễn với khán giả.

Thay mặt Ban tổ chức, qua lời khai mạc, cha quản xứ Phaolô Lê Đức Huân giới thiệu sơ lược về bản Hợp xướng Truyện Kiều và tác giả nhạc sĩ Vũ Đình Ân, ngài gửi lời cảm ơn đến các đấng bản quyền của Giáo hội, đến các cấp chính quyền và những người đã đóng góp công sức cũng như ủng hộ về tinh thần và vật chất để đêm thơ - nhạc - hợp xướng Truyện Kiều được tổ chức thành công và quy tụ đông đảo khán giả tham dự. Cha ước mong “Những giá trị nhân văn về hôn nhân và gia đình rút ra từ Truyện Kiều sẽ thổi vào các gia đình luồng sinh khí mới để các gia đình thực sự trở thành rường cột của xã hội và Giáo hội hôm nay và mai sau”, đặc biệt trong khung cảnh ba năm tới Giáo hội VN đặt trọng tâm vào Đời sống Gia đình.

Mở đầu cho không gian tràn ngập ý thơ tuyệt vời của tác phẩm Truyện Kiều, trong đáp từ, Đức cha An tôn Vũ Huy Chương nêu ý của tác giả /thi hào Nguyễn Du hướng mọi nỗi niềm của thân phận con người đến “Ông Trời”

…Ngẫm hay muôn sự tại Trời
Trời kia đã bắt làm người có thân
Bắt phong trần, phải phong trần
Cho thanh cao mới được phần thanh cao…”

Ngài liên tưởng đến Đức Chúa Trời, từ khởi thuỷ đã muốn con người được thanh cao để làm con Thiên chúa nhưng rồi quyền lực của ác thần đã đưa đẩy con người đến chỗ tủi nhục. Chính Đức Chúa Trời đã ban Đức Giêsu đến làm vị cứu tinh để cứu vớt con người. Đức cha ước mong niềm tin Kitô giáo giúp mỗi người xác tín về tình yêu chung thuỷ của Thiên chúa với loài người, của Chúa Kitô với Hội thánh. Qua đó, chúng ta phải luôn biết tạ ơn “Trời” là đấng đã “Cho thanh cao mới được phần thanh cao”; Đồng thời mỗi người sẽ luôn biết cách đem lại hạnh phúc cho người khác theo cách mà những nhân vật hằng được yêu mến trong Truyện Kiều đã làm.

Để dẫn dắt khán giả dần bước vào không gian của tác phẩm, Ban tổ chức đã mời Thạc sĩ Phạm Hậu Thành - một giảng viên danh tiếng, có nhiều năm nghiên cứu chuyên sâu và giảng dạy về Truyện Kiều cho rất nhiều thế hệ sinh viên tại Đại học Đà lạt để giới thiệu về đề tài “Văn hoá Kiều giữa nguồn chung văn hoá dân tộc”. Bài nói của thầy khá dài, tóm lược đầy đủ về Truyện Kiều cùng những dấu ấn văn hoá sâu đậm trong đời sống tinh thần người Việt qua nhiều thế hệ suốt hai trăm năm qua kể từ khi Truyện Kiều ra đời. Giá như có đủ thời gian để trình bày thì bài nói của thầy chắc chắn sẽ là một một đề tài sâu sắc và rất có giá trị về học thuật đối với những người quan tâm nghiên cứu Truyện Kiều.

Các chương của tác phẩm hợp xướng Truyện Kiều được trình bày bởi dàn hợp xướng ca đoàn Thiên Thanh, giáo xứ thánh Đa minh, Giáo phận Sài gòn, ca đoàn quy tụ các thành viên khác nhau về tuổi tác, công việc nhưng có chung niềm đam mê âm nhạc nói chung, thánh nhạc nói riêng và có tâm huyết với tác giả, chỉ huy dàn hợp xướng - nhạc sĩ Vũ Đình Ân. Phần đệm do nhạc sĩ Minh Mẫn, piano cùng các nhạc sĩ organ của ca đoàn và ban nhạc dân tộc Bông Sen thể hiện. Đặc biệt khi phối nhạc, nhạc sĩ Vũ Đình Ân đã dành cho tranh, sáo, bầu là những nhạc cụ truyền thống của dân tộc một vị trí xứng đáng. Bên cạnh đó, từ người chỉ huy dàn đến nhạc công và từng thành viên dàn hợp xướng đều mặc trang phục cổ truyền, phối màu theo từng bè nhạc tạo nên một mảng màu sắc rực rỡ, sống động hoà cùng với phần chuyển động ánh sáng khá chuyên nghiệp, bắt mắt, kết hợp với trang trí sân khấu đẹp, đơn giản nhưng trang trọng (do nhà thiết kế Thành Trung đến từ Bảo Lộc phụ trách). Phụ trách múa minh hoạ cho hợp xướng là các nữ đệ tử tu tập đến từ dòng Mến thánh giá Chợ Quán, Sài gòn càng làm cho tiết mục biễu diễn thêm phần sinh động. Không dừng ở tác dụng minh họa, việc biên đạo và sự có mặt của các diễn viên phụ họa làm cho khán giả có được cảm xúc như đang theo dõi một vở nhạc kịch nhiều nhân vật, tình tiết.

Bằng kỹ thuật điêu luyện và tố chất âm vực rộng, hai ca sĩ đảm trách lĩnh xướng, Đông Nghi và Thanh Sử đã đưa việc thưởng thức của khán giả đến những cảm xúc đỉnh cao của các cung bậc.

Xen kẽ giữa chương I và chương II của bản hợp xướng là tiết mục ngâm thơ “Kiều đàn cho Kim Trọng”, trích 32 câu từ câu 463 đến câu 494 do nữ nghệ sĩ ưu tú Hồng Vân đến từ Tp. HCM diễn ngâm. Với giọng ngâm mượt mà theo bốn phong cách ngâm có phần khác nhau là bồng mạc, sa mạc, lẩy Kiều và ru con Bắc bộ, nữ nghệ sĩ đã làm lắng đọng khán phòng bằng những âm điệu và cung bậc tuyệt vời không thể nào quên, nghe như tiếng đàn điêu luyện và bi ai của Kiều:

“… Trong như tiếng hạc bay qua
Đục như tiếng suối mới sa nửa vời
Tiếng khoan như gió thoảng ngoài
Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa
Ngọn đèn khi tỏ khi mờ
Khiến người ngồi đó mà ngơ ngẩn sầu…”

Trong khi chờ đợi thưởng thức chương II của tác phẩm, khán giả được nối tiếp không gian truyện Kiều bằng một bài nói vui nhộn, hài hước và hấp dẫn, phối hợp giữa hai người bạn thâm giao, nhà thơ – thầy giáo Lê Đình Bảng và linh mục Tiến Lộc về đề tài “Xem tướng trong truyện Kiều” và “Hiện tượng lục bát trong thi ca Việt nam”.

Chương II của bản hợp xướng Truyện Kiều - Hồng nhan bạc phận được trình diễn với cùng tông màu và âm thanh chung của tác phẩm. Đây là phần chính của tác phẩm với nhiều diễn biến đầy bi kịch và khổ nhục trong cuộc đời gian truân của nàng Kiều.

Kết nối phần biểu diễn giữa chương II và chương III là tiết mục ngâm thơ do nghệ sĩ Trần Quang Đông thực hiện, trích đoạn gồm hai mươi hai câu từ câu 1033 đến câu 1055 tả nỗi lòng của Kiều khi ở lầu Ngưng bích với tâm tư hết sức đau khổ và sầu muộn:

…Buồn trông cửa bể chiều hôm
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa
Buồn trông ngọn nước mới sa
Hoa trôi man mác biết là về đâu
Buồn trông nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi…

Kết thúc chương trình biểu diễn là chương III - Tình chị duyên em, diễn tả việc Thuý Kiều gửi gắm mối tình đã hẹn ước, trao duyên mình, nhờ em gái chu toàn để đáp lại tấm lòng yêu của chàng Kim Trọng. Cuối cùng là cảnh gia đình được đoàn viên sau nhiều phen bĩ cực:

… Những là rày ước mai ao
Mười lăm năm ấy biết bao nhiêu tình
Bây giờ gương vỡ lại lành
Khuông thiêng lừa lọc, đã dành có nơi…
…Hai tình vẹn vẽ hoà hai
Chẳng trong chăn gối, cũng ngoài cầm thơ
Khi chén rượu, lúc cuộc cờ
Khi xem hoa nở, khi chờ trăng lên
Ba sinh đã phỉ mười nguyền
Duyên đôi lứa cũng là duyên bạn bầy…

Kết thúc tâm tình của đêm thơ – nhạc – hợp xướng, xin được dẫn lời đức cha An tôn trong đáp từ của ngài “Ước gì buổi cầm thơ đêm nay gắn bó chúng ta lại với nhau trong tình yêu tứ hải giai huynh đệ”

Đà lạt, ngày 27/11/2016

Ban Truyền Thông giáo xứ

Xem hình ảnh